Post użytkownika JWK

Witam,
W czasie działań wojennych, na początku lipca 1812 roku brygady jazdy z 17 i 18 dywizji piechoty utworzyły dywizję kawalerii gen. Ignacego Kamieńskiego w składzie: 1 i 5 pułki strzelców konnych, 12 pułk ułanów i 13 pułk huzarów (1 pułk strzelców i 12 pułk ułanów tworzyły 19 brygadę gen. Tyszkiewicza, 5 pułk strzelców i 13 pułk huzarów tworzyły 20 brygadę). Dywizja ta taktycznie przydzielona została do IV korpusu jazdy rezerwowej gen. Latour-Maubourga, który otrzymał rozkaz utworzenia szybkiej grupy pościgowej na prawym skrzydle maszerującej armii za uchodzącym gen. Bagrationem. Tak więc w IV korpusie jazdy francuskiej, do którego włączona została wcześniej sześciopułkowa dywizja jazdy gen. Rożnieckiego, znalazła się większość kawalerii polskiej, łącznie jedenaście pułków. Przy V korpusie polskim pozostał czasowo jedynie 4 pułk strzelców konnych.

Po bitwie pod Mirem i Romanowem do 17 dywizji Dąbrowskiego dodano nowo utworzoną brygadę jazdy gen. Dominika Dziewanowskiego składającą się z 2, 7 i 15 pułków ułanów, które potrzebowały wypoczynku i reorganizacji po doznanych stratach w obu tych bitwach. Wcześniej pułki te wchodziły w skład dywizji gen. Rożnieckiego i IV korpusu kawalerii rezerwowej. 1 pułk strzelców konnych po ciężkich stratach poniesionych pod Romanowem pozostał w Smoleńsku dla reorganizacji, później pełnił służbę ochrony szlaków komunikacyjnych Wielkiej Armii.
Mam nadzieje, ze teraz sie zgodzimy, prawda?

Tak jak pisałem poprzednio, Nafziger w "Napoleon's Invasion of Russia" podaje, że 7 pułk ułanów znajdował się czasowo w IV korpusie armijnym. Nie wiem skąd czerpał swą wiedzę na ten temat. Ja po prostu przypuszczam, że Nafziger pomylił się, biorąc IV korpus jazdy rezerwowej Latour-Maubourga, za IV korpsu armijny ks. Eugeniusza. 7 pułk ulanów poczatkowo znajdowal się właśnie w IV korpusie jazdy rezerwowej.

Również błąd popełnia Hourtoulle w swym "Borodino" gdzie podaje 7 pułk ulanów w składzie sił V korpusu podczas bitwy.


Dziwna rzecz, ja mam natomiast informacje, że szwadron 7 pułku lansjerów (były pułk ułanów nadwiślańskich) Stokowskiego był dołączony do kawalerii gwardii, podobnie jak cała Legia Nadwiślańska. Tworzył jeden oddział kawalerii razem z portugalskim regimentem strzelców konnych (3 szwadrony) plk. de Aguier (dane z 15 czerwiec - 7 wrzesień)
Pozdrawiam,
JWK

Post użytkownika JWK


Widzę Stary, ze jestes bardzo skromny.

No coz, zycze przyjemnej zeglugi! Z kolei ja wyjezdzam okolo 20 czerwca na dwa miesiace, bede plywał po szerokich morzach i oceanach. Co mam zrobic z informacjami na temat La Ferriere-Levesque i Guyona? Jestes tym zainteresowany w dalszym ciagu? Mam na mysli dokladne daty itd..., poniewaz z grubsza sprawa zostala juz wyjasniona.
Pozdrawiam,
JWK

Post użytkownika Stary

Witaj

Tak, jasne !!! Dostęp do internetu będę miał cały czas, problemem będzie tylko dostęp do moich notatek.
Obiecuję, że kazdy pierwszy toast wznoszony czeskim piwem będzie "za tych co na morzu".
Pozdrawiam
Stary

Post użytkownika Pitrek

Witam!



W 100%. Jeśli nie masz nic przeciwko to chciałbym ten temat trochę podrążyć. Czy masz może dostęp do dokładnych informacji czemu akurat pozostawiono przy Dąbrowskim pułki 2,7 i 15? Pułki te poniosły duże straty w walkach pod Mirem, ale nie tak poważne jak straty pułku 3, który pomaszerował na Moskwę. Czy może przesunięto żołnierzy z tych pułków, by wzmocnić brygadę Turno? Czy ktoś, poza Staszewskim, zajmował się jeszcze działaniami polskiej jazdy na prawym skrzydle Wielkiej Armii?

Od pewnego czasu zajmuję mnie myśl, by uporządkować i uzupełnić swoją wiedzę na temat rozmieszczenia pułków jazdy Księstwa w korpusach Wielkiej Armii, w czasie wojny 1812 roku. W dostępnych mi książkach jest niestety spore zamieszanie. Najlepszy przykład to podany przez Gembarzewskiego ("Wojsko Polskie" W-wa 1905 str. 127) rozkład jazdy Księstwa na dzień 30 czerwca, który został przez Kukiela ("Jazda polska nad Moskwą" Poznań 1919 str. 25) skrytykowany, jako pomysł który "nigdy nie wszedł w życie".
Takich niespodzianek jest trochę więcej. Gembarzewski, a chyba za nim, Zych podają, że od czerwca pułk 9 ułanów był w II korpusie kawalerii rezerwowej. Nie mam przy tym informacji, czy pułk ten przeniesiono z całą dywizją kawalerii I korpusu WA, czy osobno oraz w której brygadzie pułk miałby służyć. Wiadomo, że pułk walczy pod Krasnem (pierwsza bitwa), podporządkowany Muratowi. Potem (o czym pisałem w poprzednim poście) pułk przelatuje do I korpusu kawalerii rezerwowej. Straszne zamieszanie.
"Grande Armee - sostaw armii pri Borodino" A. Wasiljewa i A. Popowa - Charków 2002. str. 31 informuje, że pułk 10 huzarów znajdował się w 16 brygadzie w II korpusie kawalerii rezerwowej. W polskich publikacjach ten pułk "trzyma" się I korpusu kaw. rez. Sprawdzę to jeszcze, ale Staszewski chyba wspomina, że jeszcze na początku kampanii, z brygady Niemojewskiego wyjęto jeden polski pułk (10) i dołączono go do brygady niemieckiej (pruskiej?). Na jego miejsce, do polskiej brygady, trafił jeden z pułków pruskich.
Jeśli ktoś może pomóc mi w weryfikacji tych wszystkich informacji to będę bardzo wdzięczny. Myślę, że brakuje na polskim rynku książki, która by zebrała i szczegółowo oraz krytycznie przedstawiła całą wiedzę dotyczącą działań kawalerii Księstwa Warszawskiego w Wojnie 1812 roku. G. Zych w "Armii Księstwa Warszawskiego" nie podejmuje tego tematu (podany jest tylko skład kawalerii V korpusu i dywizji Rożnieckiego na początku wojny). Pisze jedynie, że: "Organizacja brygad kawaleryjskich ulegała ciągłym zmianom. Co kilka niemal dni dokonywano przesunięć przede wszystkim na szczeblu korpusów." I tyle wiadomo na pewno.



Nie mam kwalifikacji by krytykować książkę spółki Malibran-Chełmiński, ale słyszałem, że jest w niej sporo błędów.
Co do pułku lansjerów to w "Grande Armee - sostaw armii pri Borodino" A. Wasiljewa i A. Popowa - Charków 2002. str.10 jest informacja że od 31 sierpnia 1812 do składu 1 Pułku Szwoleżerów Gwardii dołączono oddział pułku 7 lansjerów (60 ludzi pod komendą porucznika Bogusławskiego), który utworzył 11 kompanię. Ludzi trochę za mało na szwadron, ale może tu chodzić o szwadron bojowy, czyli kompanię.

Pozdrawiam
Piotrek

Post użytkownika JWK

Witam serdecznie,

Nie wiem, dlaczego akurat z tych pułków utworzono nową brygadę kawalerii przydzieloną Dąbrowskiemu, ale wydaje mi się, że głównym powodem było to, że pułki 7 i 15 ułanów były najsłabiej wyszkolone w armii Księstwa. Natomiast pułk 3 uchodził za jeden z najlepszych ułańskich i raczej nie chciano z niego rezygnować w dalszym pochodzie na Moskwę. To są jedynie moje przypuszczenia.

Na pewno od czerwca (30 czerwiec ?) 9 pułk ułanów wchodził w skład kawalerii korpuśnej I Korpusu (gen. Girardin d'Ermenonville później gen. Pajol) razem z 2 pułkiem strzelców konnych tworzył 1 brygadę kawalerii lekkiej (Pajol). 2 brygadę kawalerii korpuśnej I korpusu tworzyły 1 i 3 pułki strzelców konnych pod gen. Bordesoulle)
Jakkolwiek część źródeł podaje, że na początku kampanii 9 pułk wchodził w skład 2 Korpusu Montbruna, a jeszcze inne podają, że pułk ten razem z 10 pułkiem huzarów wchodził w skład brygady Aksamitowskiego (Straż Przednia Grande Armee). Rzeczywiście jest z tym sporo zamieszania, ale wydaje się, że mogło tak być na samym początku kampanii. Sytuacja "wyklarowała" się w czerwcu, a od czerwca do września 9 pułk był w I korpusie armijnym Davouta. To, że walczył pod Krasnem (pięknie się tam spisał!) pod Muratem, nie jest niczym dziwnym. Bardzo często tak się zdarzało, ze kawaleria korpuśna tworzyła większe związki, łaczyła się, lub była dołączana do innych jednostek. Natomiast bardzo rzadko walczyła razem z macierzystym korpusem. Głównym powodem utrzymywania kawalerii korpuśnej była autonomia korpusu armijnego. Podobna sytuacja była nie tylko w 1812, ale również we wcześniejszych kampaniach. Kawaleria korpuśna tworzyła jeden związek taktyczny ze swoim Korpusem jedynie wówczas, gdy Korpus działał oddzielnie. Bardzo często działo się tak w kampanii 1806/1807.

Rzeczywiście polskie źródła (Gembarzewski) podają, że na początku kampanii 10 pułk huzarów był w brygadzie Niemojewskiego. Również można znaleźć informację, że 10 pułk huzarów tworzył z 9 pułkiem ułanów brygadę gen. Aksamitowskiego (brygada Aksamitowskiego i brygada Niemojewskiego [6 i 8 pułki ułanów] były detaszowane do Straży Przedniej Grande Armee). A więc i tu są niejasności!
Jednak stan z 1 sierpnia 1812 podaje, że 10 pułk huzarów był w 16 brygadzie lekkiej kawalerii (general de brigade Jacques-Gervais Subervie) w 2 Korpusie Jazdy Montbruna. Tworzyl brygadę razem z kombinowanym pułkiem lansjerów pruskich (mjr. von Werther?) i 3 pułkiem wirtemberskich strzelców konnych. A więc tutaj informacje zgadzają się z Twoimi. Co więcej, ten sam stan z 1 sierpnia podaje skład 15 brygady Niemojewskiego (1 Korpus Kawalerii Rezerwowej, Nansouty'ego) na: 6 i 8 regimenty polskich ułanów i 2 kombinowany regiment pruskich huzarów (mjr. von Zieten). Być może potwierdza to tezę Staszewskiego o "wymianie" regimentów. Niestety nie posiadam informacji, co do dokładnych dat. Sięgnąć by trzeba do spisów pułkowych, a te znajdują się w "Archives Militaires" w Vincennes.

Tak, rzeczywiście, ale to było czymś normalnym w warunkach postępującej kampanii. Ciekawy jestem czy potwierdzisz poniższe informacje:

Po zdobyciu Smoleńska 4 i 5 pułk wraz z 12 pułkiem ułanów (płk. Gabriel Ryszczewski) i 13 pułkiem huzarów (płk. Józef Toliński), liczące łącznie 1688 jeźdźców, tworzyły straż przednią V korpusu w marszu ku Moskwie.
Po bitwie pod Borodino, przy V korpusie utworzona została dywizja kawalerii lekkiej pod dowództwem gen. Lefebvre-Desnouette'sa w składzie 4 i 5 pułk strzelców konnych, 12 pułk ułanów i 13 pułk huzarów, które spełniały zadania straży przedniej.
Pozdrawiam,
JWK

Post użytkownika JWK

Mam jeszcze małą uwagę na temat 15 brygady Niemojewskiego. A więc gen.Niemojewski został ranny w bitwie pod Ostrownem 25 Lipca 1812 i na stanowisku dowódcy brygady zastąpił go gen. Nicolas Roussel d'Hurbal. Tak więc, w powyższym poście, gdy pisałem o stanach 15 brygady z dnia 1 sierpnia 1812, należy przyjąć, że brygadą dowodził już Roussel d'Hurbal. Notabene bardzo ciekawa i dziwna postać. Od 1782 w służbie austriackiej, gdzie osiągnął rangę generała kawalerii. Do służby francuskiej powrócił dopiero w 1811!
Pozdrawiam,
JWK

Post użytkownika Pitrek

Witam!



Takie same informacje podaje Kukiel. Nie wiem tylko jak rozumieć sformułowanie, że po bitwie pod Borodino przy V korpusie utworzono dywizję kawalerii pod dowództwem gen. Lefebvre-Desnouette'sa. Przecież ta dywizja istniała już w tym składzie wcześniej (nie wiem dokładnie od kiedy), a po Borodino zmieniono jedynie dowodzącego.
Stan dywizji lekkiej kawalerii 5 korpusu w dniu bitwy pod Borodino wynosił 1638 ludzi i 1848 koni. Od Smoleńska ubyło więc z jej składu 50 jeźdźców. Nie jest to chyba zły wynik. Może masz dane o innych brygadach czy dywizjach kawalerii? Można by porównać ich straty do polskich.

Znalazłem te informacje o przeniesieniu "złotych huzarów" do 16 brygady. W artykule Janusza Staszewskiego "Kawaleria Polska Wielkiej Armii 1812r." str 2. autor wspomina, że początkowo 15 brygada 1 dywizji lekkiej jazdy była pomyślana jako całkowicie polska (Marueron, t. IV, str. 506. Cesarz do Berthier, Paryż 24 III 1812, str. 608 , były to pułki 6,8 i 10. Ale już dwa dni później str. 510-11, Cesarz do Berthier, Paryż 26 III 1812 Jeden z polskich pułków należy przenieść do brygady 16, a do 15 jeden z dwóch pułków pruskich, przeznaczonych do poprzedniej. Przeniesiono 10 pułk jazdy. Wynika z tego, że jeszcze długo przed rozpoczęciem działań wojennych ustalono przynależność tych trzech polskich pułków i że pułki te przetrwały w tej organizacji przynajmniej do bitwy pod Borodino (nie wiem co się działo z nimi dalej)
W tym samym artykule Staszewski sugeruje, że gen. bryg. Ignacy Kamieński (dowódca dywizji jazdy skombinowanej z kawalerii V korpusu) został odsunięty od dowodzenia na skutek nieudolności i braku orientacji wykazanej w walce pod Mirem. Jest to o tyle ciekawe stwierdzenie, że Staszewski w swym artykule "Walki kawaleryjskie pod Mirem i Romanowem 1812 r." Poznań, 1934, nie wymienia Kamieńskiego jako osoby winnej tym przegranym.

Kamieńskiego zastąpił generał Sebastiani (9 VIII 1812 r.), który według "Grande Armee - sostaw armii pri Borodino" A. Wasiljewa i A. Popowa - Charków 2002. str. 24 został mianowany dowódcą polskiej dywizji za karę! Sebastiani dowodził poprzednio 2 dywizją lekkiej kawalerii w II korpusie kawalerii rezerwowej. W dniu 8 sierpnia 1812r. pod Rudnią został on zaatakowany przez kozaków Płatowa (11 pułków 12 dział), wspieranych przez 32 szwadrony regularnej jazdy Pahlena i 4 bataliony jegrów. Bój przypominał trochę walki Polaków pod Mirem i skończył się równie niepomyślnie. (M. Kukiel "Wojna 1812 roku" t. II, str. 62-64.) Kukiel, co prawda, winą za niepowodzenie obciąża głownie Montbruna, który na czas nie przywołał posiłków (kirasjerów i artylerii), ale Napoleon miał chyba inne zdanie.
Sebastiani po miesięcznym zesłaniu w polskiej dywizji został dowódcą II korpusu kawalerii rezerwowej (Montbrun zginął pod Borodino).

Ciekawa jest sprawa z liczbą szwadronów w poszczególnych polskich pułkach jazdy, które wyruszyły na wojnę 1812 roku. Z "Grande Armee - sostaw armii pri Borodino" A. Wasiljewa i A. Popowa - Charków 2002 wynika, że pułki te miały 2, 3 lub 4 szwadrony.
Oto zestawienie:
pułk 1* - 3? szwadrony
pułk 2* - 3 szwadrony
pułk 3 - 3 szwadrony
pułk 4 - 4 szwadrony
pułk 5 - 4 szwadrony
pułk 6 - 4 szwadrony
pułk 7* - 3 szwadrony
pułk 8 - 4 szwadrony
pułk 9 - 4 szwadrony
pułk 10 - 3 szwadrony
pułk 11 - 3 szwadrony
pułk 12 - 4 szwadrony
pułk 13 - 4 szwadrony
pułk 14 - 2 szwadrony
pułk 15* - 3 szwadrony
pułk 16 - 3 szwadrony

* - pułki które nie walczyły pod Borodino, liczba szwadronów na podstawie Staszewskiego "Walki kawaleryjskie pod Mirem i Romanowem 1812 r."

Proszę zwrócić uwagę, że liczby te są zestawione dość schematycznie. Pułki 4,5,12,13 tworzące dywizję kawalerii V korpusu mają wszystkie 4 szwadrony. Pułki 3,11,16 tworzące z 2,7,15 dywizję Rożnieckiego mają po 3 szwadrony. Pułki 6 i 8 z 15 brygady mają 4 szwadrony, a już pułk 10 (który jeszcze w marcu był w tej brygadzie) ma 3 szwadrony.
Trudno mi wyjaśnić te różnice.
Pułki jazdy w 1812 r. składały się z 4 szwadronów (oprócz 14 p.j.). Czemu część z nich zabrała na wojnę wszystkie szwadrony, a część pozostawiła jeden szwadron?
Spotkałem się z opinią, że na tę wojnę wszystkie nasze pułki wyszły w sile 3 szwadronów, a jeden szwadron pozostał w zakładzie.
Może ktoś wie coś więcej na ten temat?

Pozdrawiam
Piotrek

Post użytkownika JWK

Bardzo ciekawy post, Piotrek!



Myślę, że nie tylko starcie pod Rudnią zadecydowało o "zesłaniu" Sebastianiego. W ogóle kampania 1812 była niezbyt pomyślna dla niego. Winę za niepowodzenie pod Rudnią ponosił raczej Montbrun, poza tym Sebastiani, o ile dobrze pamietam, pod Rudnią nie był w najlepszej formie - był chory.
Natomiast Sebastianiego obciążała klęska pod Oniksztą niecały miesiąc wcześniej, 15 lipca. Tam dywizja Sebastianiego w starciu z kozakami i huzarami Rüdigera (ten sam, którego później, w powstaniu listopadowym, Dwernicki rozbił pod Stoczkiem) poniosła duże straty. Między innymi generał Saint-Genies dostał się do niewoli. Pod Oniksztą, podobnie jak pod Rudnią odznaczył się nasz 10 pułk huzarów Umińskiego. (Kukiel, tom I, str. 405-406.)
Pozdrawiam,
JWK

Post użytkownika JWK



Dekretem królewskim (Fryderyka-Augusta) z 30 marca 1810 została ustanowiona nowa organizacja kawalerii Księstwa. Pułk miał się składać z 4 szwadronów po 2 kompanie każdy. Natomiast na rozkaz Napoleona z dnia 25 lutego 1812, w obliczu zbliżającej się kampanii rosyjskiej, zostały podniesione stany w regimentach kawalerii. Kompanie we wszystkich pułkach (z wyjątkiem 14 pułku kirasjerów) miały liczyć po 120 ludzi i koni, zamiast dotychczasowych 100.

W rzeczywistości w polu występowały pułki w sile 3 szwadronów, a czwarty pozostawał jako szwadron zakładowy. W 1812 pewnie były odstępstwa od tej reguły. Powodem była zapewne chęć wysłania w pole jak najsilniejszych i najliczniejszych regimentów. Wydaje się więc, że niektóre pułki, dlatego mają 3, a niektóre 4 szwadrony.

Należy również wziąć pod uwagę, że niektóre pułki jazdy Księstwa, mogły dać kadry (oficerowie i podoficerowie) do tworzących się na Litwie (dekret Napoleona z 1 lipca) 4 pułków kawalerii. Stąd mniejsza liczba szwadronów w niektórych z nich. Nie ma niestety na to dokumentu, który by to niezbicie potwierdził.
Pozdrawiam,
JWK

Post użytkownika JWK

W jednym z poprzednich postów dotyczących 9 pułku ułanów napisałem:



Pozwoliłem sobie zacytować samego siebie, ponieważ natknąłem się na interesującą wzmiankę w "Wojsko Polskie, Księstwo Warszawskie 1807-1814" Gembarzewskiego, str. 125

"Dnia 30 grudnia 1811 roku Napoleon rozkazał marszałkowi Davout przyjąć na żołd francuski pułk 9-ty ułanów, stojący w Gdańsku wraz z pułkami 5, 10 i 11 piechoty"

Czy zna ktoś może szczegóły tego transferu 9 pułku jazdy?
Pozdrawiam,
JWK