Teraz jest 9 paź 2024, o 12:28

Strefa czasowa: UTC + 2 [ DST ]




Utwórz nowy wątek Odpowiedz w wątku  [ Posty: 17 ]  Przejdź na stronę 1, 2  Następna strona
Autor Wiadomość
PostNapisane: 20 lis 2023, o 18:42 
Offline
Caporal
Caporal

Dołączył(a): 26 cze 2021, o 15:00
Posty: 30
Witam wszystkich,

powszechnie pisze się, że mundury krakusów z 1814 r. wzorowane były na czerkieskich. Osobiście sądzę, że raczej na uniformach pułków Tatarów krymskich z którymi żołnierze polscy stykali się już od 1807 r. (stacjonowały one na Litwie, pełniły służbę na granicy z Ks. Warszawskim, brały udział w kampanii 1812 r., a w 1813 r. w blokadzie Gdańska i jeden w przemarszu przez ziemie polskie do ziemie niemieckie). Polscy chłopi niskiego, wzrostu i na małych mierzynach, przypominali bardziej Tatarów krymskich niż Czerkiesów. Z Tatarami krymskimi, ich strojem i wojskowością, mieliśmy kontakt "od zawsze" w przeciwieństwie do Czerkiesów. Stąd też wydaje się logiczne, że nawiązano raczej do znanych i "opatrzonych" wzorów, które można było podpatrzeć i wykorzystać w służbie rozpoznawczej jaką pełnili krakusi. Tym bardziej, że podobieństwo ich mundurów z 1814 r. (poza barwą) do mundurów pułków Tatarów krymskich jest uderzające. Zresztą zobaczcie sami.

Już z chwilą przyłączenia Krymu do Rosji, wydano dekret o utworzeniu taurydzkich dywizjonów narodowych kawalerii (miały one charakter nieregularny, analogiczny do kozackiego). W latach 1784-1787 utworzono 3 dywizjony, w 1787 połączone w dwa. W 1790 sformowano kolejne 4 dywizjony. W latach 1790-92 służyły one na granicy z Rzeczpospolitą (o rzekomej chęci przejścia jednego z nich na służbę polską wspomina Wolański w "Wojnie 1792"). W 1792 rozwiązano 4 dywizjony, a w 1796 pozostałe.

Poniżej ilustracja z przedstawieniem żołnierzy dywizjonów tatarskich w charakterystycznych czapkach typu "dynia"/"melon".


Nie masz wystarczających uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego postu.


Ostatnio edytowano 21 gru 2023, o 17:21 przez Andrzej Pochodaj, łącznie edytowano 3 razy

Góra
 Zobacz profil  
 
PostNapisane: 20 lis 2023, o 18:55 
Offline
Caporal
Caporal

Dołączył(a): 26 cze 2021, o 15:00
Posty: 30
W obliczu wojny z Napoleonem, 12 marca 1807, utworzono cztery pułki konne Tatarów krymskich, utrzymywane kosztem mieszkańców prowincji Taurydy. Były to pułki kawalerii nieregularnej (tzw. „narodowe”), oparte na zaciągu, formowane na etacie 5 sotniowych pułków kozackich. Zostały one wysłane na Litwę (m. in. do Wilna). Po zakończeniu wojny zostały w 08.1807 rozformowane, a do końca tegoż roku wszyscy rozpuszczeni do domu.

"Umundurowane" były w swój tradycyjny strój narodowy (każdy jeździec sprawiał sobie go sam, podobnie jak kozacy): "czarną sukienną czechmanę, szarawary wzoru kozackiego i tatarskie kapelusze z jagnięcej skóry". Być może jedynie oficerowie posiadali bardziej sformalizowane mundury jednolitego wzoru o zalecanej formie (także czapki typu „dynia”/”melon”, które były tradycyjnym nakryciem głowy szlachty tatarskiej, ich nazwę przetłumaczylibyśmy jako "murzaśki" od murzy czyli wodza/księcia tatarskiego).

24 stycznia 1808 r. car wydał dekret o ponownym utworzeniu czterech pułków:
- Symferopolskiego: od 1808 r. stacjonował on na Wileńszczyźnie w służbie granicznej (od 1809 r. w brygadzie gen. Iłowajskiego). Kampanię 1812 roku odbył w korpusie gen. Płatowa (m. in. uczestniczył w bitwach pod Smoleńskiem, Możajskiem, Borodino, Tarutino), a w 1813 r. w blokadzie Gdańska. W 1814 r. powrócił na Krym i został rozpuszczony do domów.
- Perekopskiego: od 1808 r. stacjonował na Grodzieńszczyźnie w służbie granicznej. Kampanię 1812 r. odbył w korpusie kozackim gen. Płatowa (m. in. uczestniczył w bitwach pod Smoleńskiem, Możajskiem, Borodino, Tarutino), a w 1813 r. w blokadzie Gdańska. W 1814 r. powrócił na Krym i został rozpuszczony do domów.
- Teodozyjskiego: od 1809 stacjonował w Machnówce (dawne woj. kijowskie). W latach 1812-15 pełnił służbę graniczną nad Bugiem. W 1815 r. powrócił na Krym i został rozpuszczony do domów.
- Evpatorski stacjonował w Machnówce (dawne woj. kijowskie), następnie pełnił służbę kordonową na granicy z Ks. Warszawskim nad Niemnem, uczestniczył w kampanii 1812 r. w składzie 2 Armii Zachodniej. W kampanii 1813 wchodził w skład oddziału Dawidowa będącego częścią korpusu gen. Winzingerode i brał m. in. udział w bitwie pod Kulm. W 1814 r. powrócił na Krym i został rozpuszczony do domów.
W 1817 r. wszystkie pułki zostały rozformowane.


Nie masz wystarczających uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego postu.


Ostatnio edytowano 21 gru 2023, o 17:27 przez Andrzej Pochodaj, łącznie edytowano 1 raz

Góra
 Zobacz profil  
 
PostNapisane: 20 lis 2023, o 19:01 
Offline
Caporal
Caporal

Dołączył(a): 26 cze 2021, o 15:00
Posty: 30
W 1810 r. gubernator wojskowy w Chersoniu poruszył kwestię umundurowania (i sztandarów), które nadałyby bardziej regularnego charakteru tym pułkom. Minister Wojny nakazał przygotować (nadzorowali to Jermołow i Kutuzow) barwne tablice ze wzorami umundurowania celem przedstawienia ich carowi. Tablice te nie są znane.
Przedstawienia ikonograficzne potwierdzają, że już w latach 1812-1814 żołnierze pułków tatarskich nosili czapki w kształcie "dyni"/"melona" (podobnie jak Czerkiesi czy Nogajcy) oraz mundury z gazyrami (zwykle na 4 ładunki). W pułkach do sygnalizacji posługiwano się tradycyjnymi tatarskimi buńczukami (co zostało także skopiowane przez Krakusów).

Poniżej schematy umundurowania (za https://antologifo.narod.ru/pages/list/ ... TKp.htm#p1)


Nie masz wystarczających uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego postu.


Góra
 Zobacz profil  
 
PostNapisane: 20 lis 2023, o 19:06 
Offline
Caporal
Caporal

Dołączył(a): 26 cze 2021, o 15:00
Posty: 30
dalszy ciąg mundurów ...


Nie masz wystarczających uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego postu.


Ostatnio edytowano 21 gru 2023, o 17:30 przez Andrzej Pochodaj, łącznie edytowano 1 raz

Góra
 Zobacz profil  
 
PostNapisane: 20 lis 2023, o 19:17 
Offline
Caporal
Caporal

Dołączył(a): 26 cze 2021, o 15:00
Posty: 30
Portret Denisa Dawidowa (autorstwa Aleksandra Orłowskiego, z 1814 r.), bohatera wojny partyzanckiej 1812 r., przedstawia go w mundurze pułku symferopolskiego (żołnierze tego pułku służyli w zgrupowaniu partyzanckim Dawidowa w wojnie 1812 r.). Jego przydomek "Czarny Kapitan" wziął się właśnie do koloru munduru tego pułku.

W 1827 r. utworzono szwadron lejb-gwardii Tatarów krymskich w ramach kozackiego pułku lejb-gwardii. Mundur szwadronu nawiązywał do munduru pułków tatarów krymskich z czasu wojen napoleońskich. Kilka przykładów poniżej. Tutaj też odnajdziemy podobieństwo do mundurów krakusów.


Nie masz wystarczających uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego postu.


Ostatnio edytowano 21 gru 2023, o 17:34 przez Andrzej Pochodaj, łącznie edytowano 3 razy

Góra
 Zobacz profil  
 
PostNapisane: 20 lis 2023, o 19:24 
Offline
Caporal
Caporal

Dołączył(a): 26 cze 2021, o 15:00
Posty: 30
Więcej o pułkach krymskich Tatarów w:
- A. Markewicz, Tawriczeskaja gubernia w epoce 1806-184, s. 1-100, [w:] Izbiestia Tawriczieskoj Uczennoj Archiwnoj Kommissi No. 49, Simferopol 1913
- A. Sakowicz, Krimskije tatary na wojennoj służbie Rossijskoj Imperii, 2016

Pozdrawiam

Andrzej Pochodaj


Nie masz wystarczających uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego postu.


Ostatnio edytowano 21 gru 2023, o 17:35 przez Andrzej Pochodaj, łącznie edytowano 1 raz

Góra
 Zobacz profil  
 
PostNapisane: 21 lis 2023, o 00:18 
Offline
Caporal-Fourrier
Caporal-Fourrier

Dołączył(a): 6 lis 2015, o 22:29
Posty: 53
Bardzo ciekawe informacje, doszedłem do podobnych wniosków, przedstawiłem je w swojej najnowszej publikacji na temat barwy i broni pułków ułańskich w latach 1812-1813, gdzie piszę też o krakusach. Niestety książka lezy w wydawnictwie już od 6 miesięcy , mam nadzieję, ze ukarze się jeszcze w tym roku :(


Góra
 Zobacz profil  
 
PostNapisane: 21 lis 2023, o 14:06 
Offline
Caporal-Fourrier
Caporal-Fourrier

Dołączył(a): 4 lut 2014, o 12:54
Posty: 53
Bardzo ciekawy temat, mało znana formacja-myślę tu o Tatarach Krymskich, raczej o Kozakach sie pisało i pisze. Sam trop mundurowy przekonujący mnie,( kiedyś wiodłem dyskusję o wpływie mundurów rosyjskich ułanów na mundury ułanów Królestwa Polskiego 1815-1831, dopiero później dotarłem do prac Orłowskiego i szkiców Wlk. Ks. Konstantego co uzasadniało moja tezę). Czekam na dalsze rewelacje.
P.S. Mam nadzieje Ireneuszu, że książka się ukaże, a nie zostanie ukarana :D


Góra
 Zobacz profil  
 
PostNapisane: 22 lis 2023, o 00:11 
Offline
Caporal-Fourrier
Caporal-Fourrier
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 13 maja 2021, o 15:31
Posty: 63
Bardzo ciekawa lektura, dziękuję.


Góra
 Zobacz profil  
 
PostNapisane: 21 gru 2023, o 14:49 
Offline
Caporal
Caporal

Dołączył(a): 26 cze 2021, o 15:00
Posty: 30
Poniżej zamieszczam ilustrację pokazującą czapki żołnierza i oficera pułków Tatarów krymskich z lat 1812-14. Ilustracja z książki "Крымские татары на военной службе Российской империи", s. 78. Coś Wam przypominają? Oczywiście nie przeczę, że ten typ czapki używany był także przez Czerkiesów, ale również Kabardyńców i inne ludy Kaukaskie czy w imperium osmańskim. Podobne noszone były także przez Tatarów litewskich w XVII-XVIII w. (np. wizerunek rotmistrza tatarskiego z ok. 1660 r.).
Dlaczego więc szukać daleko skoro blisko znajdziemy wystarczająco przekonujące przykłady wzorców?

Załącznik:
Czapki tatarow krymskich 1812-14.jpg


A jak wyglądali w epoce wojen napoleońskich żołnierze pułków Tatarów krymskich? Poniżej zamieszczam kilka przykładów ilustracji z epoki wykonanych przez autorów zachodnich.

Załącznik:
Alexander Sauerweid Tatar 1807.jpg


Nie masz wystarczających uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego postu.


Ostatnio edytowano 21 gru 2023, o 18:36 przez Andrzej Pochodaj, łącznie edytowano 3 razy

Góra
 Zobacz profil  
 
Wyświetl posty nie starsze niż:  Sortuj wg  
Utwórz nowy wątek Odpowiedz w wątku  [ Posty: 17 ]  Przejdź na stronę 1, 2  Następna strona

Strefa czasowa: UTC + 2 [ DST ]


Kto przegląda forum

Użytkownicy przeglądający ten dział: Brak zidentyfikowanych użytkowników i 2 gości


Nie możesz rozpoczynać nowych wątków
Nie możesz odpowiadać w wątkach
Nie możesz edytować swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz dodawać załączników

Skocz do:  
Powered by phpBB® Forum Software © phpBB Group
Przyjazne użytkownikom polskie wsparcie phpBB3 - phpBB3.PL