Teraz jest 28 mar 2024, o 22:50

Strefa czasowa: UTC + 2 [ DST ]




Utwórz nowy wątek Odpowiedz w wątku  [ Posty: 82 ]  Przejdź na stronę Poprzednia strona  1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ... 9  Następna strona
Autor Wiadomość
PostNapisane: 19 kwi 2013, o 01:57 
Offline
Vice-roi d'Australie et d'Oceanie
Vice-roi d'Australie et d'Oceanie
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 26 sty 2010, o 07:27
Posty: 602
The Age of Napoleon - by Alistair Horne

We Francji po rewolucji, Napoleon Bonaparte byl tym który wykorzystal swoją szansę i stał się pierwszym wielkim dyktatorem współczesnego świata.
Genialny w swojej umiejetnosci wykorzystania wladzy, o wszechstronnych zainteresowaniach Napoleon z powodzeniem potrafil nałożyć swoje pomysły i osobowość wszędzie, od organizacji armii do projektow budowlanych, dekoracji, strojow, od prawa i ustawodawstwa do opery, od etyki zachowań seksualnych do dni w kalendarzu.....etc...
We Francji, niewyczerpana energia Napoleona dokonala "inwazji" w życie ludzi. Dał im Luwr, Łuk Triumfalny, "chleb i igrzyska", w tym samym czasie, kiedy ograniczyl im wolność a jego armie przetoczyły sie przez Europe.
Alistair Horne, preminent historyk i biograf opisuje niezwykły klimat ambicji i niepewności który otaczal Napoleona podczas wstrząsów społecznych we Francji i większości krajów Europy, w czasie genialnych ale krwawych kampanii Napoleona w ciagu dwudziestu lat.
Ksiazka koncentruje się na codziennym życiu cywilnym ogolnie mniej znanym, a nie wojskowych aspektach epoki. To był olśniewający i bezwzględny wiek, w którym rządził jeden człowiek w stopniu jakiego do tej pory nie widział swiat, aż do despotycznych dyktatorów XX wieku.

Załącznik:
The Age of Napoleon.jpg


Nie masz wystarczających uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego postu.

_________________
"Najjasniejszy Panie, Trzeci Korpus bedzie dla Ciebie zawsze tym, czym Legia Dziesiata dla Cezara".
Marszalek - Ludwik Davout


Góra
 Zobacz profil  
 
PostNapisane: 20 kwi 2013, o 10:18 
Offline
Vice-roi d'Australie et d'Oceanie
Vice-roi d'Australie et d'Oceanie
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 26 sty 2010, o 07:27
Posty: 602
The French Revolution: The fall of the Monarchy - by John M. Dunn


System feudalny we Francji okrzepł od wiekow. Wąska elita ludzi skladajaca sie z monarchii, arystokracji i wysokich urzednikow koscielnych, korzystajaca z nieograniczonych przywilejow, skorumpowana przez wladze i bogactwo, utracila realny wizerunek rzeczywistosci. W 25 milionowej Francji ludnosc motywowana narodowym bankructwem, niedoborem zywnosci, powszechnym niezadowoleniem i intelektualna krucjata zwana Oswieceniem, rozpetala jedna z najbardziej brutalnych rewolucji w historii, ktora wstrzasnela swiatem.
Książki z serii - Historia Wielkich Porażek analizuja wiele różnorodnych przyczyn niepowodzenia, porażki, lub upadku cywilizacji światowych potęg i dużych kampanii wojskowych. Ta wyjątkowa seria oferuje wgląd w społeczne i gospodarcze sily oraz polityczne i wojskowe problemy, które doprowadziły do upadków całych społeczeństw i pokrzyżowały masowe ruchy - zarówno w starożytnosci jak i wspólczesne.
Zywa narracja, liczne cytaty z pierwotnych i wtórnych źródeł, szczegółowe bibliografie, mapy, fotografie, oraz szczegółowe indeksy podnosza znamiennie wartosc kazdej ksiazki z tej serii...

Załącznik:
The French Revolution.jpg


Nie masz wystarczających uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego postu.

_________________
"Najjasniejszy Panie, Trzeci Korpus bedzie dla Ciebie zawsze tym, czym Legia Dziesiata dla Cezara".
Marszalek - Ludwik Davout


Góra
 Zobacz profil  
 
PostNapisane: 21 kwi 2013, o 06:06 
Offline
Vice-roi d'Australie et d'Oceanie
Vice-roi d'Australie et d'Oceanie
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 26 sty 2010, o 07:27
Posty: 602
At Napoleon's side in Russia - by Armand de Caulaincourt


Nadzwyczajne pamietniki cesarskiego adiutanta i najbliższego doradcy.

Ostatnie ustalenia w Wilnie na Litwie, potwierdziły skalę upadku armii francuskiej w Kampani 1812 roku. Tragedia znowu odzyla w wiadomościach swiatowych magazynow w 2002 roku. The New York Times donosił 14 września 2002, odkrycie masowych grobów, Wielkiej Armii na nowych terenach budowlanych w Wilnie. Kiedy Napoleon opuscił zdobyta Moskwe w październiku 1812 roku, armia wycofała się tym samym szlakiem przez terytorium spustoszone i pozbawione pożywienia. Napoleon opuścił armię wieczorem 5 grudnia pozostawiając instrukcje do reorganizacji w Wilnie.... prawdziwa liczba żołnierzy pochowanych na przedpolach Wilna oceniana jest na okolo 80 000.
Wielka Armia Napoleona wkroczyla do Rosji triumfalnie w dniu 24 czerwca 1812 roku, liczac ponad 500 000 ludzi, a resztki, które wrocily z tej wyprawy to było jedynie kilka tysiecy obdartych i skrajnie wyczerpanych zolnierzy. Kampania 1812 była największa w historii katastrofa wojskowa.
Wspomnienia Armanda de Caulaincourt są uważane za najbardziej prawdziwe i istotne dla całego okresu napoleońskiego, oferują szczegolowy i dokładny portret cesarza. Ich wartość literacka doprowadziła do porównań z Wojna i Pokojem Lwa Tołstoja i zapewnila bliższy wgląd, jak wiatry fortuny zaczeły obracac sie przeciwko Napoleonowi w jego wielkiej zyciowej przygodzie. Rękopis, odkryty w drugiej połowie XIX wieku, został opublikowany w języku francuskim w 1933 roku i przetłumaczony na angielski w 1935 roku.

Załącznik:
at-napoleon-s-side-in-russia.jpg


Nie masz wystarczających uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego postu.

_________________
"Najjasniejszy Panie, Trzeci Korpus bedzie dla Ciebie zawsze tym, czym Legia Dziesiata dla Cezara".
Marszalek - Ludwik Davout


Góra
 Zobacz profil  
 
PostNapisane: 22 kwi 2013, o 13:34 
Offline
Vice-roi d'Australie et d'Oceanie
Vice-roi d'Australie et d'Oceanie
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 26 sty 2010, o 07:27
Posty: 602
Warfare in the Ege of Bonaparte - by Michael Glover


Od 1792 do 1815 roku Europa byla dewastowana przez serię wojen, najpierw przeciwko rewolucyjnej Francji, a następnie w wyniku ekspansji imperium Napoleona Bonaparte.W okresie wojen które Francja rozpoczęła z niewprawna i niedoswiadczona armia republikańska, przeciw sojuszom najpotezniejszych mocarstw europejskich, punktem kulminacyjnym byla pelna kontrola Francji nad całym kontynentem europejskim. To był taktyczny blask geniuszu Napoleona, który zmienił sposób prowadzenia wojny i ludzi. Zrywając z formalna sztywna osiemnastowieczna taktyka, Bonaparte wprowadzil nową elastyczność na polu bitwy. Dotychczasowe taktyczne XVIII wieczne doktryny prowadzenia wojny nie mogly juz sprostac nowoczesnym mobilnym metodom walki stosowanej przez armie francuska dowodzonej przez Napoleona. Wyższość francuskiej machiny wojennej trwala okolo dziesięiu lat – az do czasu gdy jej wrogowie dostosowali swoje armie do nowych technik i rzeczywistości zmasowanego prowadzenia wojny, wtedy klęska Francji byla juz nieunikniona.
W tej książce Michael Glover analizuje, w jaki sposób wojska ladowe i marynarka wojenna w tym w czasie walczyli, jak byli dowodzeni, w jaki sposob byla dostarczna żywnośc i amunicja, jak byla nawiazywana lacznosc i komunikacja pomiedzy jednostkami.
Bitwy pod Tourcoing, Castiglione, Marengo, Eylau, Salamanka, i Waterloo wraz z bliźniaczymi bitwami morskimi w zatoce Algeciras są tu potraktowane jako szczegółowe przykłady. Taktyka i strategia wojsk ladowych oraz wojny morskiej są szczegolowo analizowane i omawiane w tej bogato urozmaiconej ilustracjami książce.
Przy pomocy specjalnie wykonanych na zlecenie map, grafiki, ponad 130 kolorowych i czarno-białych ilustracji, Michael Glover stara sie przekazac świeże spojrzenie na jeden z najważniejszych i długotrwałych okresow walki w nowoczesnej historii.

Załącznik:
warfare-in-the-age-of-bonaparte.jpg


Nie masz wystarczających uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego postu.

_________________
"Najjasniejszy Panie, Trzeci Korpus bedzie dla Ciebie zawsze tym, czym Legia Dziesiata dla Cezara".
Marszalek - Ludwik Davout


Góra
 Zobacz profil  
 
PostNapisane: 23 kwi 2013, o 06:12 
Offline
Vice-roi d'Australie et d'Oceanie
Vice-roi d'Australie et d'Oceanie
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 26 sty 2010, o 07:27
Posty: 602
Napoleon's Battles - by Henry Lachouque


Arcole, Marengo, Ulm, Austerlitz, Jena, Friedland, Wagram, etc. - tyle rozdziałów, ile jest bitew. Niewiarygodne historie w ktorych roi się od armii i żołnierzy, wypełnione wrzawa, krzykiem, brawurowa szarza, paniczna ucieczka, płonącymi budynkami, nieszczęściem porazki i chwała zwyciestwa. Taka jest proba opisania pełnej historii w jednym tomie z dwudziestu lat kampanii Napoleona, które rozpoczął zwycięstwem pod Rivoli, gdy miał 27 lat i zakończył klęską pod Waterloo, gdy miał zaledwie lat 46.
Chociaż ta książka opisuje wszystkie szczegóły tych historycznych kampanii i bitew, to nie jest ona przeznaczona dla historyków wojskowosci, tylko a nawet przede wszystkim, dla wszystkich tych odbiorców dla ktorych epoka napoleonska i Napoleon jest nadal magnesem. Dla milosnikow epoki starajacych się zrozumieć idee i osobe, która w tysiacach detali zmienila wizje i ksztalt Europy.
W tej książce opisana jest historia, idea, dynamiczny portret objawiony przez działania człowieka, który nigdy nie wyjaśniał swoich decyzji, którego myśli były utrzymywane w stałym kontakcie z rzeczywistością jego woli, ale którego wyobraźnia byla tak szybka i tak jasna, że stawała się częścią akcji w jednej chwili.....

Załącznik:
Napoleon's battles.jpg


Nie masz wystarczających uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego postu.

_________________
"Najjasniejszy Panie, Trzeci Korpus bedzie dla Ciebie zawsze tym, czym Legia Dziesiata dla Cezara".
Marszalek - Ludwik Davout


Góra
 Zobacz profil  
 
PostNapisane: 24 kwi 2013, o 03:45 
Offline
Vice-roi d'Australie et d'Oceanie
Vice-roi d'Australie et d'Oceanie
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 26 sty 2010, o 07:27
Posty: 602
The Burning of Moscow - by Daria Olivier


Każdy wie, że Moskwa stanela w płomieniach, gdy Napoleon wszedł do miasta we wrześniu 1812 roku u szczytu swojej kampanii rosyjskiej, ale zaskakująco niewielu może odpowiedzieć na wiele pytań z tym związanych. Kto rozpoczal podkladanie ognia? Jak długo Napoleon pozostal w plonacym mieście i co robił kiedy tam przebywal? Co się stało z mieszkancami miasta? Czy pożary strawily wszystko? Czy pozar Moskwy byl naprawdę, dla Napoleona, początkiem końca? Dlaczego Napoleon zdecydowal sie po raz pierwszy w karierze, do odwrotu? Na te i inne pytania autorka ksiazki w tym pełnym grafiki badaniu katastrofy która była decydująca w historii świata wraz z jej następstwami, szuka odpowiedzi.
Korzystajac z ogromnej kolekcji rosyjskiej dokumentacji ktora została upubliczniona w ZSRR w 150. rocznice "Wojny Ojczyźnianej", Daria Olivier, sama bedac pochodzenia rosyjskiego, wniosła wiele nowego światła w ten ekscytujący moment historii. W tym samym czasie, studiowała zachowania głównych bohaterów, zwłaszcza cara Aleksandra I, zachowujac maksymalny obiektywizm w zestawieniu oryginalnych tekstów obu przeciwników. Rowniez inne fascynujące postacie przewijaja sie przez strony tej ksiazki, zwłaszcza podstępny Kutusov rosyjski dowódca naczelny, Rostopczyn gubernator Moskwy, Wilson ambasador Wielkiej Brytanii, Caulaincourt, Murat i reszta francuskich marszałków.
Wielki poeta rosyjski, okreslil kampanie 1812 jako "Wojne Gigantów", a ta historia sprawia, że ​​jego przeslanie jest pochłaniająco przejrzyste.

Załącznik:
The Burning of Moskow 1812.jpg


Nie masz wystarczających uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego postu.

_________________
"Najjasniejszy Panie, Trzeci Korpus bedzie dla Ciebie zawsze tym, czym Legia Dziesiata dla Cezara".
Marszalek - Ludwik Davout


Góra
 Zobacz profil  
 
PostNapisane: 25 kwi 2013, o 03:51 
Offline
Vice-roi d'Australie et d'Oceanie
Vice-roi d'Australie et d'Oceanie
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 26 sty 2010, o 07:27
Posty: 602
Waterloo Napoleon's Last Gamble - by Andrew Roberts


Kariera Napoleona i awans największego eposu osobistego od czasow Juliusza Cezara zostały drastycznie zatrzymane wieczorem w niedzielę, 18 czerwca 1815 roku. Andrew Roberts w jego imonujacej analizie jednego z najważniejszych okresów 48-godzinnych wszechczasów, ujawniając najnowsze badania, łączy je i w niezwykłym tempie rozszerza na pięć kluczowych etapów bitwy.
1. Nowy szef sztabu. 2. Utracona szansa przyjscia na czas i wyprzedzenia ataku. 3. Przedwczesny i tragiczny w skutkach atak kawalerii. 4. Apokaliptyczna ulewa, która śmiertelnie rozmyla ziemię pod stopami i pokrzyżowała cesarzowi kolosalne uzycie armat. 5. Mnóstwo zaskakujacych decyzji na podstawie częściowo tylko potwierdzonych informacji. To były elementy, które pozwoliły wojskom Wellingtona uchwycić zwycięstwo. Wśród aż nazbyt ludzkich wyjaśnień dotyczących błędow, które kosztowały Napoleona tron, Roberts przedstawia polityczne, strategiczne i historyczne oceny a w finale pokazuje dlaczego Waterloo było tak ważne z historycznego punktu widzenia.
Pokolenie po Waterloo zobaczylo narodziny nowoczesnej ery: odtąd wojny toczyły się metodami o wiele bardziej przerażającymi po miedzy stale zmieniającymi się blokami władzy. W czasie I-szej Wojny Swiatowej, rycerskosc juz nie istnieje. Honor, zaszczyt noszenia munduru, jego splendor namacalny duchem czasu, estetyczne piękno bitwy wzieło swój ostatni taniec pod Waterloo.

Załącznik:
Waterloo Last Gamble.jpg


Nie masz wystarczających uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego postu.

_________________
"Najjasniejszy Panie, Trzeci Korpus bedzie dla Ciebie zawsze tym, czym Legia Dziesiata dla Cezara".
Marszalek - Ludwik Davout


Góra
 Zobacz profil  
 
PostNapisane: 26 kwi 2013, o 11:40 
Offline
Vice-roi d'Australie et d'Oceanie
Vice-roi d'Australie et d'Oceanie
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 26 sty 2010, o 07:27
Posty: 602
Napoleon - by Manfred Weidhorn


Napoleon został wysłany, w wieku dziewięciu lat, z Korsyki, miejsca swojego urodzenia, do szkoły we Francji. W szkole był obiektem drwin kolegów jako obcokrajowiec i outsider. Ale to on celował w nauce i studiach i to on zostal w przyszlosci jednym z największych generałów Francji oraz jednym z najbardziej wpływowych przywódców w historii. Będąc jeszcze w wieku lat trzydziestych został koronowany cesarzem Francuzów i to on był wladca prawie w całej Europie.
Ta biografia, ujawnia wiele rewelacyjnych faktow z listow i dokumentow Napoleona, genialnie przywołuje do życia, złożony charakter człowieka o nieograniczonej ambicji. Ta biografia ukazuje, jak z liberalnej, rewolucyjnej postawy w początkach kariery Napoleona, stał się nieugiety i reakcyjnie bezwzgledny, az stracił kontakt z ludźmi w jego walce o utrzymanie swojej władzy. Wyjasnia także, dlaczego jego wczesne chwalebne zwycięstwa w całej Europie wyblakły w śnieżnym ogromie kampanii rosyjskiej. Tutaj też są opisane ostatnie lata Napoleona: wygnania na Elbie i dramatyczne “Sto dni”, kiedy ponownie odzyskal serca Francuzów, jego ostateczna kleska pod Waterloo i ostatnie samotne lata na Świętej Helenie.
Napoleonskie trwale slady pozostawione na mapie geograficznej Europy, w Prawie, wyobraźni ludzi – są nadal odczuwalne w całym zachodnim świecie.......

Załącznik:
Napoleon - Manfred Weidhorn.JPG


Nie masz wystarczających uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego postu.

_________________
"Najjasniejszy Panie, Trzeci Korpus bedzie dla Ciebie zawsze tym, czym Legia Dziesiata dla Cezara".
Marszalek - Ludwik Davout


Góra
 Zobacz profil  
 
PostNapisane: 27 kwi 2013, o 12:40 
Offline
Vice-roi d'Australie et d'Oceanie
Vice-roi d'Australie et d'Oceanie
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 26 sty 2010, o 07:27
Posty: 602
The Last Days of Napoleon's Empire - by Henry Lachouque


Po klęsce pod Waterloo, 18 czerwca 1815 r. Napoleon powrocil do Paryża z pozostałościami starej gwardii. 9 sierpnia wyruszyl w podroz na Wyspe Świętej Heleny. Pomiędzy tymi dwiema datami było jeszcze pięćdziesiąt dramatycznych dni, malo znanych z życia cesarza.
Tajemnice, wątpliwości i niejasności w naplywie strumienia zdarzeń, które następowały po sobie przez te bezduszne tygodnie. Czy rzeczywiście można powiedzieć, że gdyby Napoleon tylko chciał to zrobić, wszystko jeszcze bylo do uratowania z armia, która pozostała mu wierna? Jaki był prawdziwy cel Fouche’go, kiedy zmusił przygnebionego cesarza do wyjazdu do Rochefort, wiedząc cały czas, że paszport do Ameryki nigdy nie zostanie przyznany? Chociaż nie zadowalające wyjaśnienie tej kwestii zostało wydane w późniejszym terminie, wciaz pozostaje tajemnicą jaki motyw zdecydowal że Napoleon postanowil poddać się Anglikom?
W tej książce, Henry Lachouque udziela odpowiedzi na te istotne pytania. Intrygi, negocjacje i akty zdrady są wyjaśniane jedna po drugiej, w wyniku ostrożnego przesiewania zarówno archiwów francuskich jak i angielskich. Ale prawdziwa tajemnica tych pięćdziesięciu dni spoczywa w postawie samego Napoleona, który z niezrozumialych przyczyn nagle wydawało by się że stracił zainteresowanie oraz energie do działania i pogodzil się z losem, zamiast kontrolować to, jak do tej pory. Cesarz w tym trudnym dla niego okresie nie był bardziej wzruszający niż czlowiek w chwili, gdy jest fizycznie wyczerpany, czuł całą swoja istota, lepiej lub gorzej ze jego praca została wykonana, a jego rola została zakończona.Te ostatnie dni życia Napoleona opowiedziane są przez jednego z największych ekspertów w historii tego okresu z wielką jasnością i prawdziwym poczuciem tragedii.

Załącznik:
The Last Days of Napoleon's Empire.jpg


Nie masz wystarczających uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego postu.

_________________
"Najjasniejszy Panie, Trzeci Korpus bedzie dla Ciebie zawsze tym, czym Legia Dziesiata dla Cezara".
Marszalek - Ludwik Davout


Góra
 Zobacz profil  
 
PostNapisane: 28 kwi 2013, o 10:46 
Offline
Vice-roi d'Australie et d'Oceanie
Vice-roi d'Australie et d'Oceanie
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 26 sty 2010, o 07:27
Posty: 602
MEMOIRS OF NAPOLEON BONAPARTE - by LOUIS FAUVELET DE BOURRIENNE

Louis Antoine Fauvelet de Bourrienne, autor tych wspomnień, kolega Bonapartego ze szkoly w Brienne, pomagal redagowac traktat pokojowy w Campo Formio, w Egipcie kierowal drukarnia wojskowa, wspólorganizator zamachu stanu 18 Brumaire, byl prywatnym sekretarzem Napoleona w latach 1799 do 1802. Teksty Bourrienne były publikowane wielokrotnie, w skróconej objętości i w pelnej wersji. W tej edycji wydawnictwo Leonaur oferuje całą nieskrocona pracę zawarta w trzech tomach. Z zasady wszystkie osobiste wspomnienia maja tendencję do przedstawiania autora w dobrym świetle i często zatuszowania swoich niekorzystnych cech, jednocześnie starając się zaprzeczyć lub uzasadnić działania niepopularne. W tej pracy Bourrienne nie jest wyjątkiem, przez co jego pamietniki pod ostrzalem krytykow traca wiarygodnosc. Niemniej Bourrienne wiedział o Napoleonie wszystko, znal go od pierwszych dni, kiedy byli razem uczniami. Jako młodzi mężczyźni widzieli wzrost rewolucyjnej Francji i Bourrienne przez dlugi okres pozostawal w bliskim kregu Napoleona, podczas jego przejęcia władzy i zawrotnej kariery. Wiedza Bourrienne na temat Napoleona jest praktycznie bez precedensu i to z tego powodu, te książki są lekturą obowiazkowa dla wszystkich zainteresowanych epoka napoleonska i życiem tego wielkiego człowieka.

Załącznik:
Memoirs of Napoleon Bonaparte - I.jpg
Załącznik:
Memoirs of Napoleon Bonaparte - II.jpg
Załącznik:
Memoirs of Napoleon Bonaparte - III.jpg


Nie masz wystarczających uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego postu.

_________________
"Najjasniejszy Panie, Trzeci Korpus bedzie dla Ciebie zawsze tym, czym Legia Dziesiata dla Cezara".
Marszalek - Ludwik Davout


Góra
 Zobacz profil  
 
Wyświetl posty nie starsze niż:  Sortuj wg  
Utwórz nowy wątek Odpowiedz w wątku  [ Posty: 82 ]  Przejdź na stronę Poprzednia strona  1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ... 9  Następna strona

Strefa czasowa: UTC + 2 [ DST ]


Kto przegląda forum

Użytkownicy przeglądający ten dział: Brak zidentyfikowanych użytkowników i 18 gości


Nie możesz rozpoczynać nowych wątków
Nie możesz odpowiadać w wątkach
Nie możesz edytować swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz dodawać załączników

Skocz do:  
Powered by phpBB® Forum Software © phpBB Group
Przyjazne użytkownikom polskie wsparcie phpBB3 - phpBB3.PL