Witam szanowne grono,
Mam małą prośbę o pomoc: poszukuję wszelkich informacji na temat mojego przodka, Jana Wandycza. Dużo już udało mi się ustalić (miedzy innymi dzięki nieocenionej pomocy pana Adama Paczuskiego), jednak nadal jest sporo białych plam w jego życiorysie, które chciałbym wypełnić. Poniżej zamieszczam, co już wiem (głównie na podstawie jego przebiegu służby, który udało się odszukać w AGAD, oraz badań genealogicznych):
Jan Wandycz urodził się 14 maja 1786 roku w miejscowości Biały Kamień, na dzisiejszej Ukrainie, jako syn Marcina i Katarzyny. Był szlachcicem, chociaż nie dotarłem do informacji, jakim herbem mógł się pieczętować. Być może jego ród wywodzi się od Bilińskich herbu Sas- jedna z gałęzi tego rodu używała przydomka Wandycz, który z czasem mógł się przeobrazić w nazwisko. Według opisu z przebiegu służby Jana był on "twarzy okrągłey ospowatey, oczu siwych, nosa miernego, włosów czarnych". Na podstawie tego opisu AI wygenerowało portret, który mam w awatarze
1 czerwca 1802 roku Jan zaciągnął się na ochotnika do armii austriackiej, do 8. Pułku Huzarów Kienmayer. O jego służbie w armii austriackiej nie wiem nic, poza tym, że musiał najpewniej zmieniać przydział, bo 19 kwietnia 1809 roku dostał się do niewoli pod Raszynem, a 8. Pułk Huzarów nie brał udziału w kampanii na terenie Księstwa Warszawskiego. Wstąpił następnie jako żołnierz do 12. Pułku Ułanów, a w 1810 został awansowany na wachmistrza. Odbył kampanię 1812 roku, gdzie walczył pod Grodnem, a w starciu pod Romanowem został raniony lancą w plecy (stąd wysuwam przypuszczenie, że służył w szwadronie dowodzonym przez majora Franciszka Brzechwę, gdyż właśnie ten oddział wspierał 1. Pułk Strzelców Konnych w tym starciu). Bił się potem jednak dalej pod Możajskiem i Wiaźmą. Walczył w kampanii 1813 roku, prawdopodobnie w ramach 8. Pułku Ułanów, do którego po kampanii rosyjskiej dołączono resztki pułku 12 (przeniesienie do 8. Pułku Ułanów widnieje na przebiegu służby), chociaż są tu niejasności. Zgodnie ze stanem służby Jana, brał on udział w bitwach pod Lutzen, Bautzen, Dreznem, Altenburgiem, Lipskiem i Hanau jednak nie przypominam sobie, by w pierwszych 3 starciach walczył 8. Pułk Ułanów lub inna jazda Księstwa Warszawskiego... Tak czy owak, w styczniu 1814 roku znalazł się w Sedanie, gdzie przeniesiono go do świeżo formowanego 3. Pułku Eklererów Gwardii w stopniu brygadiera (kaprala) w 2. szwadronie, 2. kompanii. Z pułkiem tym odbył kampanię 1814 roku (zgodnie z biogramem u Bieleckiego: Brienne, Montmirail, Laon, Chateau-Thierry, Arcis-sur-Aube) i zarobił kolejną ranę od lancy, tym razem w prawy bok.
Po abdykacji Napoleona powrócił do Polski i został w armii- w 1815 umieszczony jako wachmistrz w pułku Strzelców Konnych Gwardii (Późniejszy 5. P.S.K), 21 października 1820 roku awansowany na podporucznika w batalionie Weteranów Czynnych, 28 grudnia 1821 przeniesiony do korpusu pociągów. Stacjonował w twierdzy Zamość, jako dowódca 5. kompanii II batalionu, jego jednostka była przydzielona do 2. Pułku Strzelców Pieszych. Prawdopodobnie z pułkiem tym Jan przeszedł szlak bojowy podczas powstania listopadowego. Jego losy po powstaniu są słabo znane. Widnieje na liście oficerów, którzy po powstaniu ponownie złożyli przysięgę wierności carowi, gdzie jest też informacja, że "Pozostał w tym samym stopniu i Korpusie. Przybył z Prus z Korpusu Rybińskiego i obrał sobie zamieszkanie w m[ie]ście Zamościu gdzie wsparcie pobiera". Jan Wandycz umiera 11 stycznia 1845 roku w Kokawie koło Częstochowy, jako leśniczy lasów donacyjnych.
Przed wybuchem postania listopadowego, zapewne w drugiej połowie lat 20., Jan ożenił się z Marianną Brzezińską, z którą miał trójkę dzieci: Juliannę Aleksandrę (ur. 8.02.1829 w Zamościu, zm. 13.03.1908 w Warszawie), Wiktora Teofila (ur. 26.02.1831 w Zamościu, zm. 29.12.1834 tamże) oraz Leopolda Jana (ur. 20.01.1834 w Zamościu, zm. 1886 w Szczebrzeszynie).
Teraz konkretne pytania: czy ktoś wyciągał jakieś skany z wiedeńskiego Kriegsarchiv? Dzięki uprzejmości profesora Michała Baczkowskiego mam dokładny namiar na kartony, które powinny zawierać listy przyjęć rekrutów i ewentualnych przeniesień z 8. Pułku Huzarów, jednak wycieczka do Wiednia w celu siedzenia w archiwum na razie nie wchodzi w grę... Najchętniej bym zlecił wykonanie jakiejś kwerendy, jednak nie wiem, jak to u nich wygląda, ile kosztuje itd. Brak znajomości niemieckiego też stanowi pewną przeszkodę...
Druga sprawa: czy znane są (i najlepiej- czy są gdzieś dostępne) jakiekolwiek dokumenty dotyczące 12. Pułku Ułanów? Ewentualnie listy, wspomnienia? Podejrzewam, że większość spłonęła podczas wojny, ale może coś się cudem gdzieś zachowało?
Wszelkie informacje o Janie Wandyczu i jego przodkach także są mile widziane
W załączeniu linki do przebiegu służby Jana:
(Stany służby oficerów Korpusu Pociągu. Skany 89-90)
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/en/ ... 8569d8b7fehttps://www.szukajwarchiwach.gov.pl/en/ ... 0e5cdc6c95(3e régiment d'éclaireurs, attaché au 1er régiment de chevau-légers lanciers. Strona 93)
https://www.memoiredeshommes.sga.defens ... m_zoom=129
Zaloguj
Zarejestruj
FAQ
