Nie chodziło mi o gmatwanie lub czepanie się, z czego jestem znany (tak sobie pochlebiam ), ale o dokładność tłumaczenia, w tym wypadku słow szefa sztabu korpusu Sebastianiego, pułkownika Buille'a.
"Bój" wydaje mi sie najlepszy, ale czy nie ma francuskiego słowa oddającego to właśnie znaczenie.
Powtarzam raz jeszce, chodzi mi tylko o zgrabność tłumaczenia.

_________________
"Historia jest wersją przeszłych wypadków, na które ludzie zdecydowali się zgodzić."
"Tak oto rodzą się bajki zwane umownie historią."

Jest takie słowo, a nawet 3 (Podręczny słownik WP z 1984 r.):
combat, lutte, bataille .
wydać bój = livrer (une) bataille.

A "bataille" znaczy bitwa ...

Czyli ... radzę Ci, posłuchaj podpowiedzi Duroca ...

Musiało jednak w epoce funkcjonować ogólne pojęcie "afery", nie przesadzające ani o skali, ani o znaczeniu bitwy, bo używali go również nasi pamiętnikarze. Anonimowy "ulan nadwiślański pisał na przykład: : „W tej aferze sierżant Ignacy Osiński był rannym od rapierów hiszpańskich”. Może więc "affaire" tłumaczyć po prostu jako "aferę".
Przepraszam, ze nudzę, ale traktujmy to jako rozrywkę w ten deszcowy dzień. W ogóle dziękuję, że odpowiadacie.

_________________
"Historia jest wersją przeszłych wypadków, na które ludzie zdecydowali się zgodzić."
"Tak oto rodzą się bajki zwane umownie historią."

Oczywiście, że istniało i istnieje w języku francuskim pojęcie "affaire" jako sprawa, spór i w tym właśnie sensie przeniknęło do słownictwa wojskowego uzyskując znaczenie czysto wojenne: spór, czyli starcie, walka, w szerszym ujęciu - bitwa. Pytanie tylko czy należy tłumaczyć to na zasadzie kalki: afera. Kiedyś tak robiono i każdy wiedział, że "w tej aferze" oznaczało w tej bitwie, w tym starciu, w tej potyczce. Dziś znaczenie tego słowa w języku polskim zatraciło swój militarny wydźwięk i rozumiane jest zupełnie inaczej. Moim zdaniem jeśli kalkować to wyłącznie w cytacie ze źródła. Czyli w tym wypadku można by, jeśli chcesz zamieścić po prostu tłumaczenie wypowiedzi lub raportu Buille'a.

_________________
e-mail: Duroc@poczta.fm
"Oddal się Najjaśniejszy Panie, to Cię zbyt udręcza!"
Geraud Christophe Duroc, książę Friulu, wielki marszałek pałacu
Ostatnie słowa...

Chodzi właśnie o tłumaczenie i zamieszcenie cytatu. Jeszcze przemyślę, w każdym razie dziękuję.

_________________
"Historia jest wersją przeszłych wypadków, na które ludzie zdecydowali się zgodzić."
"Tak oto rodzą się bajki zwane umownie historią."

Zapoznałem się z dyskusją na temat poszukiwanego przez Ciebie Zenobi odpowiednika "affaire". Opowiadam się za określeniem "Bój pod.../o..." i było to pierwsze określenie jakie mi się skojarzyło po przedstawieniu przez Ciebie problemu. Z przedstawionych wyżej powodów, z którymi się zgadzam, nie polecałbym jako ekwiwalentu kalki "afera" mimo odnalezienia zastosowania takiego określenia w zródłach pamiętnikarskich. Zresztą jest to także uzależnione od tekstu nad powstaniem którego pracujesz - jeśli ma on charakter naukowy bądz popularno-naukowy polecam zdecydowanie proponowane (także przeze mnie) określenie, w innym przypadku, np. gdy ma być to dzieło literackie typu wiersz, stylizowany pamiętnik itp. owo oryginalne określenie nad którym się zastanawiasz miałoby uzasadnienie ze względu na np kwestie artystyczne - wzmocnienie ekspresji, poszukiwanie nowatorskiego języka, środka wyrazu.

_________________
(...)Jak cicho, w białym słowniku bez słów
Nie słychać nawet najlżejszego
Szelestu odwracanej kartki,
Z którego by tłumacz skorzystał,
Nim słowa, jakie jeszcze zostały,
Zanikną w nadchodzącej ciemności.
(Ch.Simic "Blues o śnieżnym poranku")

Chyba zostałem ostatecznie przekonany. Dziękuję

_________________
"Historia jest wersją przeszłych wypadków, na które ludzie zdecydowali się zgodzić."
"Tak oto rodzą się bajki zwane umownie historią."

Pozwolę sobie dodać własne "trzy grosze". Moim zdaniem najbardziej odpowiednim określeniem byłoby "starcie"

_________________
Trzeba być uprzejmym i dowcipnym wieczorem na balu, a nazajutrz rano umieć polec w bitwie
Stendhal

Znowu mam pytanie do kolegów władających francuskim.
Prosiłbym o przetłumaczenie takiego zdania, bo moje próby napotykają na dwuznaczności:

Les detachements laisses par la division Valence sont mal armes, se composent de malingres et d'hommes trop debiles pour en esperer de bons services.

Chodzi mi zwłaszcza o "malingres" i "trop debiles".

_________________
"Historia jest wersją przeszłych wypadków, na które ludzie zdecydowali się zgodzić."
"Tak oto rodzą się bajki zwane umownie historią."

Malingre znaczy słaby, chorowity, cherlawy...
Zatem zdanie mogłoby brzmieć np.: Oddziały pozostawione przez dywizję Valance'a są źle uzbrojone, składają się z ludzi chorowitych i zbyt głupich, by oczekiwać od nich dobrej służby.

_________________
e-mail: Duroc@poczta.fm
"Oddal się Najjaśniejszy Panie, to Cię zbyt udręcza!"
Geraud Christophe Duroc, książę Friulu, wielki marszałek pałacu
Ostatnie słowa...