Nasza księgarnia

Groby w Krępkach

Posted in Pamiątki napoleońskie w Polsce

Niewiele pozostało miejsc i pamiątek po dziesiątkach tysięcy żołnierzy Wielkiej Armii poległych i zmarłych na terenie Polski podczas kampanii z lat 1806-1807 i 1812-1813. Pamięć o nich przetrwała jednak wśród niektórych lokalnych społeczności, i to często wbrew działaniom władz komunistycznych. W wiosce Krępki leżącej w sercu Borów Tucholskich mieszkańcy zachowali pamięć o 14 francuskich żołnierzach jacy w 1807 r. zostali pochowani w pobliżu ich domów.
Krzyż w Krępkach
Krępki (Krampka) to niewielka wioska znajdująca się w lasach nieopodal Ocypla, pomiędzy Skórczem i Czerskiem. Tuż za wioską, niedaleko wiaduktu nad zamkniętą linią kolejową do Skórcza, stoi przy leśnej drodze do Ocypla metalowy krzyż z tabliczką upamiętniającą miejsce pochówku 14 żołnierzy francuskich z 1807 r. W miejscu tym jeszcze kilkadziesiąt lat temu znajdowały się osobne groby z krzyżami otoczone ogrodzeniem. Dbali o nie mieszkańcy Krępek, aż do przełomu lat 60-tych i 70-tych ubiegłego wieku, kiedy to na polecenie lokalnych władz cmentarzyk został zniwelowany, a na jego miejscu posadzono las. Pamięć o tych grobach przetrwała jednak u jednej ze starszych mieszkanek tej wioski - p. Sugalskiej. Opowiedziała ona niedawno tę historię p. Maciejowi Łobockiemu, który zaczął poszukiwać informacji na temat dokładniejszej lokalizacji grobów poległych Francuzów. Udało mu się dotrzeć do robotników leśnych którzy dawniej sadzili tam las, i którzy zeznali, że w pobliżu grobów specjalnie posadzili brzozy. Dzięki temu oraz wspomnieniom starszych mieszkańców Krępek udało mu się w przybliżeniu zlokalizować miejsce pochówków. Po uzyskaniu zezwolenia obecnego właściciela gruntu - Agencji Własności Nieruchomości Skarbu Państwa, p. Łobocki w zeszłym roku postawił na własny koszt metalowy krzyż z informacyjną tabliczką.
Krzyż w Krępkach
Niewiele niestety wiadomo o samych pochowanych tam żołnierzach, bowiem informacje na temat ich narodowości i czasu kiedy zmarli bądź zginęli pochodzi z przekazów ustnych od starszych mieszkańców Krępek. Niemniej informacja ta wydaje się dość wiarygodna w świetle podania jakie w 1922 r. ks. dr Antoni Liedtke i ks. dr Romuld Frydrychowicz zamieścili w publikacji pt. "Podanie ludowe na Pomorzu z czasów wojen Napoleońskich po większej części zebrane przez uczniów Collegium Marianum w Pelplinie". Znalazł się tam (s. 23-24) następujący przekaz: "Wioska Krampka lub Krępki leży nad Czarną Wodą w powiecie starogardzkim na północ od Ocypla. Tam widać resztki starego muru, na którym jest francuski napis wyryty, pochodzący z czasów wojen napoleońskich a opiewający, że gdyby Francuzi jeszcze raz mieli dotąd przybyć, to tutejsi mieszkańcy nie potrzebowaliby się niczego od nich obawiać, bo ich tak bardzo dobrze przyjęli. To też podczas ostatniej wojny światowej (I wojny światowej) ludzie sobie to tu chętnie przypominali". Dziś nie ma śladu ani po owym murze, ani po napisie. Również obecni mieszkańcy nie pamiętają, aby takowy istniał. Być może więc, że albo został on zniszczony podczas ostatniej wojny, albo też w opowiadaniu tym, którego źródłem był jeden z uczniów Collegium Marianum pochodzący z pobliskiego Lubichowa, w istocie jest mowa o jakichś inskrypcjach w języku francuskim które znajdowały się niegdyś przy grobach żołnierzy. Dobrze jednak, że dzięki trosce współczesnych mieszkańców tej wioski, pamięć o nich nie zaginęła wraz ze zdewastowanymi grobami.

 

Apacz & Castiglione
Kontakt: wlonab(at)wp.pl
fot. Ewa i Jan Pastwa