Nasza księgarnia

Wojsko Księstwa Warszawskiego - oficerowie

Posted in Armia polska

Oficerowie armii Księstwa Warszawskiego zajmowali szczególną pozycję w społeczeństwie polskim. Weterani walk niepodległościowych i przyszli uczestnicy ostatecznej rozgrywki o wyzwolenie ojczyzny cieszyli się powszechną sympatią i stanowili często wzór kariery i obywatelskiego postępowania dla ówczesnej młodzieży. Oficerowie - zwłaszcza niższych stopni - zdawali sobie sprawę z tej popularności, co skłaniało ich do narzucenia sobie określonego stylu bycia. Dobry oficer polski owych czasów winien nie tylko odznaczać się odwagą na polu bitwy, ale również bronić honoru damy swego serca, być gościnny wobec swych kolegów i dawać dowody fantazji i pomysłowości. Prowadziło to często do wybryków i ekscesów, do pojedynków i hulanek, które były też swoistą formą podkreślenia wyższości wojskowych wobec cywilów. Ten styl bycia był obowiązujący w niektórych pułkach kawalerii (5 - strzelców konnych czy 10 - huzarów), w artylerii konnej i sztabach, gdzie służyła bogata młodzież ziemiańska, mogąca utrzymać się własnym kosztem.
Zupełnie inaczej natomiast wyglądało życie typowego oficera piechoty oraz tych pułków jazdy, które stacjonowały nie w stolicy, ale na głuchej prowincji. Ówczesne wojsko polskie cierpiało na chroniczny brak funduszów, stąd też całymi miesiącami zalegano oficerom z wypłatą żołdu. Zdecydowana większość oficerów musiała więc ograniczyć się do tych skromnych warunków, jakie mogły im zapewnić władze garnizonowego miasteczka.
Korpus oficerski Księstwa Warszawskiego składał się w swej masie z młodzieży drobnoszlacheckiej i mieszczańskiej, ale zdarzali się tu także synowie chłopscy. Dla wielu z nich otrzymanie patentu oficera było niewątpliwie życiowym sukcesem. Co kilka miesięcy przełożeni sporządzali tzw. konduit-listy, a więc oceny przydatności do służby danego oficera, jego zdyscyplinowania, odpowiedzialności i wiedzy fachowej. Oceny te miały zasadniczy wpływ na dalsze awanse, dlatego też niemal wszyscy starali się zasłużyć na dobrą opinię.
Niejeden z oficerów pogłębiał swą wiedzę w doskonałej pod względem fachowym Szkole Aplikacyjnej bądź też poprzez lekturę książek i gazet. W armii Księstwa służyło wielu znanych później ludzi nauki i kultury, jak choćby: Aleksander Fredro, Antoni Malczewski, Kazimierz Brodziński, Antoni Górecki, Tomasz Kantorbery Tymowski czy Cyprian Godebski. Wielu młodych oficerów - uczestników pojedynków i wesołych zabaw - wyrosło na znakomitych generałów w powstaniu listopadowym.