Nasza księgarnia

Piechota XW wg przepisu 3 września 1810

COM_CONTENT_WRITTEN_BY on . Posted in Biblioteka Barwy i Broni

 Polecamy książkę: 

WOJSKO POLSKIE 1807-1814. TOM I. KSIĘSTWO WARSZAWSKIE 
Plansza I





1. Szeregowy fizylierów w ubiorze wiosenno-letnim, według przepisu z dnia 3 września 1810 roku.
2. Prawdopodobny wygląd patek naramiennych używanych przez fizylierów.
3. Kurtka używana przez fizylierów i grenadierów, według ustaleń przepisu z dnia 3 września 1810 roku. Nowa kurtka przysługiwała żołnierzowi co osiemnaście miesięcy
a - kołnierz, z reguły sztywny i wysoki, w myśl panującego wówczas przekonania, że mocno ściskając szyję pobudza się krwioobieg i dodaje energii
b - wypustka
c - miejsce przeznaczone na patkę naramienną lub szlifę
d - klapy
e - guzik z żółtego metalu, z numerem pułku
f - poły, mające swój pierwowzór w kurtce przedrozbiorowej kawalerii narodowej, będące jednym z głównych wyróżników uniformu polskiej kawalerii i piechoty doby wojen napoleońskich
g - patka - "ślepa" kieszeń będąca pozostałością po kieszeni przy kurtce kawalerii narodowej
h - kontrafałda
i - patka przy wyłogu rękawa
j - łapka czyli wyłóg rękawa.
4. Guzik mundurowy z żółtego metalu z numerem pułku.
5. Buty piechoty, wykonane z grubej skóry bydlęcej lub świńskiej, podbite gwoździami. Nie było różnicy po między butem na nogę lewą i prawą. Zakładano że jedna dobrze wykonana para, wystarczyć powinna do przejścia około 1000 km.






Plansza II





1. Czapka polska piechoty, rogata z daszkiem czarnym okutym żółtą blachą, orłem białym, blachą naczelną z numerem pułku z żółtego metalu, pomponem dla fizylierów czarnym, białymi kordonami i białą kokardą.
a - szerokość denka po przekątnej około 35 centymetrów
b - wysokość czapki około 23 centymetrów
c - szerokość górnej krawędzi denka około 24 centymetrów.
2. Czapka podoficera fizylierów według ustaleń Bronisława Gembarzewskiego: galon szerokości mniej więcej cala żółty, chwosty srebrne z karmazynem.






Plansza III





Podoficer w czapce zgodnie z ustaleniami Bronisława Gembarzewskiego.






Plansza IV





1. Czapka polska piechoty
a - pompon dla fizylierów czarny
b - kokarda biała
c - kwatera
d - orzeł
e - sznur
f - girlanda
g - blacha naczelna
h - daszek
i - nakarczek
j - okucie daszka
k - plecionka
l - podpinka z guzem mocującym
ł - chwosty lub kutasy.
2. Podpinka łuskowa wykonana z żółtego metalu i guz mocujący dla fizylierów znaczony gwiazdą.
3. Orzeł występujący na większości zachowanych egzemplarzach polskich czapek piechoty.
4. Blacha naczelna, żółta, z numerem pułku.






Plansza V





1. Pruski karabin skałkowy wzór M 1780/87.
2. Pruski karabin skałkowy M 1801.
3. Schemat blachy zamkowej pruskiego karabinu M 1780/87.
4. Szeregowy fizylierów w ubiorze jesienno - zimowym, według przepisu z dnia 3 września 1810 roku.






Plansza VI





1. Szeregowy fizylierów w ubiorze wiosenno - letnim, według przepisu z dnia 3 września 1810 roku.
2. Ładownica skórzana, dla fizylierów znaczona mosiężnym numerem pułku, od spodu zaopatrzona w paski do mocowania zrolowanej furażerki.
3. Wierzchnia część ładownicy grenadiera, znaczona mosiężnym gorejącym granatem.
4. Wierzchnia część ładownicy woltyżera, znaczona mosiężną trąbką.
5. Ładownica z widoczną drewnianą skrzynką na ładunki.
6. Krzesiwo, klucz do skręcania karabinu i grajcar - pręt do wykręcania niewypałów uwięzłych w lufie.






Plansza VII





1. Forma służąca do odlewania kul.
2. Kula ołowiana, karabinowa.
3. Patron czyli nabój składający się z kuli ołowianej i ładunku miotającego (prochu strzelniczego), zawiniętych w bibułkę.
4. Austriacki karabin skałkowy wz 1798, używany przez piechotę Księstwa Warszawskiego po zwycięskiej wojnie roku 1809.
5. Bęben dobosza piechoty.






Plansza VIII





1. Czapka podoficera, lub oficera 2. Pułku Piechoty Księstwa Warszawskiego, ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie, jedna z niewielu nie budzących wątpliwości dotyczących autentyczności
a - deko z czarnej lakierowanej skóry, kwatery pokryte czarnym filcem, na bokach czapki galon srebrny naszyty w kąt ostry, daszek z czarnej lakierowanej skóry, okuty żółtą blachą, blacha naczelna w kształcie tarczy amazonek z numerem pułku w okolu węża, orzeł srebrny, podpinki z żółtej blachy, pompon wełniany karmazynowy, brak kokardy i kordonów.
b - wysokość czapki 22 cm
c - długość boku denka 25 cm.
2. Podpinka pokryta mosiężną ostro wykrawaną łuską, guz mocujący w kształcie głowy meduzy.
3. Orzeł ze srebrnej blachy, w koronie z jabłkiem i berłem w szponach.






Plansza IX





1. Szeregowy grenadierów w ubiorze wiosenno - letnim, według przepisu z dnia 3 września 1810 roku.
2. Karabin skałkowy produkcji francuskiej wzór 1777 AN IX. W przededniu kampanii rosyjskiej w 1812 roku w karabiny tego typu uzbrojone były tylko dwa polskie pułki piechoty: 2. i 8.
3. Tasak z temblakiem dla grenadierów pąsowym, bagnet i ładownica dla grenadierów znaczona gorejącym granatem
4. Zamek francuskiego karabinu skałkowego wzór 1777 AN IX.






Plansza X





1. Prawdopodobny wygląd bermycy, którą w myśl przepisu z 3 września 1810 roku, nosić mieli żołnierze kompanii grenadierskich, zaopatrzona w żółtą blachę z białym orłem, numerem pułku i gorejącymi granatami po bokach, w daszek okuty żółtą blachą, w białe kordony i pąsową kitę
a - bermyca z przodu
b - bermyca z boku
c - bermyca z tyłu, z widocznym wierzchem, według ustaleń Bronisława Gembarzewskiego, z jednolitego pąsowego sukna
d - wierzch z aplikacją w formie białego krzyża, według zachowanych
przekazów ikonograficznych.
2. Kita, ozdoba wykonywana najczęściej z barwionych piór, lub włosia, mocowanych na
elastycznym drucie.
3. Podpinka z guzem mocującym dla grenadierów z gorejącym granatem.
4. Blacha naczelna z bermycy grenadiera 2. Pułku Piechoty Księstwa Warszawskiego, odnaleziona na polach bitew kampanii rosyjskiej 1812 roku - stan obecny.






Plansza XI





1. Szeregowy woltyżerów w ubiorze jesienno - zimowym, według przepisu z dnia 3 września 1810 roku.
2. Szlif niciany dla woltyżerów zielony.
3. Plecak używany przez piechotę francuską od 1806 roku. Była to uzupełniona o paski do troczenia koca lub płaszcza wersja plecaka wzór 1801. Nowy typ plecaka wprowadzony został w 1812 i obowiązywał do końca cesarstwa.
a - widok z przodu
b - widok tyłu
c - widok z boku.
4. Róg używany przez sygnalistów woltyżerów.






Plansza XII





1. Czapka podoficera woltyżerów 4. Pułku Piechoty Księstwa Warszawskiego (stan obecny)
a - denko i kwatery pokryte płótnem czarnym lakierowanym, galon bawełniany biały, poniżej kwater otok żółty bawełniany, na kantach żółty sznurek, nakarczek czarny skórzany, daszek czarny skórzany, okuty żółtą mosiężną blachą, blacha naczelna mosiężna z wytłoczoną cyfrą 4, trąbka żółta mosiężna, kokarda biało - czerwona, podpinka pokryta łuską mosiężną wykrawaną podwójnie i półokrągło, kordony białe, bawełniane
b - wysokość czapki 22 cm
c - długość boku denka 23cm.
3. Czapka szeregowego woltyżerów z białymi kordonami, żółtą blachą naczelną, żółtym pomponem i żółto-zieloną kitą, którą według Bronisława Gembarzewskiego używano po wprowadzeniu przepisu z 3 września 1810 roku. Gembarzewski nie rozstrzyga jak znaczono te czapki, co znajduje swoje potwierdzenie w ikonografii tematu.
a - z orłem z bielonej blachy
b - z żółtą mosiężną trąbką.
4. Guz mocujący podpinkę znaczony trąbką.






Plansza XIII





1. Francuski tasak piechoty, tzw. "sabre briquette", używany prawdopodobnie również przez piechotę księstwa.
2. Jeden ze sposobów wiązania temblaka.






Plansza XIV





1. Czechczery - spodnie płócienne białe, noszone przez żołnierzy i podoficerów w okresie letnim.
2. Koszula.
3. Brzytwa.
4. Kubek.
5. Kamasz z ciemnego sukna noszony przez podoficerów i żołnierzy w okresie jesienno - zimowym.
6. Szelki.






Plansza XV





1. Lejbik - jednorzędowa kurtka codzienna noszona w koszarach, w obozie i w marszu.
2. Furażerka - miękka codzienna czapka noszona w koszarach, najczęściej ze spiczastym wierzchołkiem zakończonym chwostem.






Plansza XVI





1. Ubiór wielki oficerów piechoty według przepisu z dnia 3 września 1810 roku
a - frak od munduru wielkiego i kapelusz stosowany z czarną kitą, oficera fizylierów
b - frak od munduru wielkiego i bermyca z pąsową kitą i srebrnymi kordonami, oficera grenadierów
c - frak od munduru wielkiego z żółtym kołnierzem i kapelusz stosowany z żółtą kitą, oficera woltyżerów.
3. Oznaczenia na połach fraka oficerskiego
a - gwiazda dla oficerów fizylierów
b - gorejący granat dla oficerów grenadierów
c - trąbka dla oficerów woltyżerów.
4. Przybliżone wymiary epoletów oficerskich
a - z frędzlami
b - z bulionami.






Plansza XVII





1. Oficerski frak mundurowy, według przepisu z dnia 3 września 1810 roku noszony do munduru wielkiego a - widok ogólny
b - widok z przodu
c - widok z tyłu.
2. Ryngraf oficerski, według ustaleń przepisu z 3 września 1810 roku, złoty z orłem białym.
3. Zestaw guzików do munduru oficerskiego: mały i duży.






Plansza XVIII





1. Oficerowie piechoty (młodszy i starszy) w mundurach wielkich według przepisu z dnia 3 września 1810 roku, pełniący służbę konno.
2. Siodło z czaprakiem dla oficerów piechoty
a - fragment galonu czapraka pułkownika
b - fragment galonu czapraka majora
c - fragment galonu czapraka szefa batalionu
d - fragment galonu czapraka adiutanta majora.






Plansza XIX





Kapelusz stosowany, według przepisu z dnia 3 września 1810 roku noszony przez oficerów do munduru wielkiego i małego, galon złoty, kokarda biała.






Plansza XX





Kapelusza stosowanego budowa i przybliżone rozmiary.






Plansza XXI





1. Oficer starszy piechoty w stroju wizytowym.
2. Pantofle używane przez oficerów do stroju wizytowego
a - wykrój pantofla
b - budowa sprzączki
c - pantofle.
3. Spodnie za kolano noszone przez oficerów do pończoch i pantofli.






Plansza XXII





1. Pruski pistolet kawaleryjski, używany najprawdopodobniej również przez oficerów piechoty Księstwa Warszawskiego.
2. Kamizelka, widok z przodu i z tyłu.






Plansza XXIII





1. Oficerski pas do szpady lub szabli.
2. Frak oficerski od munduru małego, według ustaleń przepisu z dnia 3 września 1810 roku.
3. Surdut oficerski.
4. Szpada oficerska francuska z pozłacaną rękojeścią i czarną pochwą.
5. Szabla oficerska, używana przeważnie przez oficerów kompanii grenadierskich.
6. Buty oficerskie, tak zwane "węgierskie" bez ozdób.
7. Temblak oficerski do szpady i szabli.
8. Rękawiczki oficerskie.






Plansza XXIV





Oznaki stopni oficerskich według ustaleń przepisu z dnia 3 września 1810 roku:
1. Podporucznik
2. Porucznik
3. Kapitan
4. Podpułkownik lub szef batalionu
5. Major
6. Pułkownik